Wall Street Journal'de yer alan habere göre ABD son süreçte gerilimlerle yürüttüğü Suudi Arabistan ile olan ilişkilerini iyileştirmek için yeni adımlar atacak.

Welayet News  - Joe Biden'ın yönetime gelmesinden sonra ABD işe Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerde zaman zaman gerilimler ortaya çıkmıştı. Özellikle de ABD'nin OPEC ülkelerine petrol üretimini arttırma talebinin olumsuz karşılanması ve Viyana'daki zirvede üretimin arttırılmasının aksine düşürüldüğü bir kararın çıkması ABD ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkileri germişti. ABD'li temsilciler bu tavrın yaptırımsız kalmayacağını ifade etseler de yeni gündeme gelen gelişmeler ABD ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin iyileşeceğine dönük sinyaller veriyor.

Wall Street Journal’de yayınlanan habere göre ABD, İran'a dönük yaptırımların merkezini güçlendirmek ve bir denge oluşturmak için Suudiler ile arasını iyileştirmek istiyor. Aradan geçen zaman zarfında Demokratların ara seçimde aldıkları zaferin ve ABD'deki petrol fiyatlarının düşmesinin bu ilişkileri kurmak için yeterli koşulları sağlayacağı iddia ediliyor.

Geçtiğimiz Ekim ayında ABD'nin petrol üretimini arttırma talebinin Suudi Arabistan'ın başını çektiği petrol üreten ülkelerin yan yana geldiği toplantı olan OPEC'te reddedilmesi bir tür karşı çıkış ve Suudi Arabistan'ın ABD'ye "boyun eğmeyişi" olarak okunmuştu. Suudi Arabistan'ın petrol üretimini kısma kararı alması ise aradaki gerilimi arttırmıştı.

ABD bu kararın neticesinde Rusya'nın petrol gelirlerinden doğan gücünün devamlılık sağlayacağını ve alınan kararın Ukrayna'ya olan saldırılar kapsamında ele alınacağını, yaptırımsız kalmayacağını ilan etmişti. Ancak aradan geçen süreçte ABD kuracağı bazı temaslar ve işbirlikleri ile Suudi Arabistan ile ilişkilerini iyileştirmek istiyor.

ABD'nin bir yaptırım planı yok

Wall Street Journal'a konuşan ABD'li bir yetkiliye göre ABD'nin Suudi Arabistan'a OPEC toplantısında aldığı kararından dolayı herhangi bir yaptırım planının olmadığı ifade ediliyor. İran'a karşı Suudi Arabistan'ın yanında görmek isteyen Amerika Birleşik Devletleri askeri ve istihbarat konularında Suudi Arabistan ile işbirliğini arttırmaya çalışırken, uluslararası politikalar bağlamında da yeni adımlar atıyor.

İran'a karşı ortak hareket

Hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Suudi Arabistan yetkililerinin İran'ı kontrol altında tutabilmek adına ortak hareket edebilecekleri belirtiliyor. ABD ile Suudi Arabistan'ın askeri ve istihbarat konularında ortak hareket etme zemini sağlayan bir hareket noktası esasında yeni değil. Ancak bu geçmişten bu yana sürekliliği olan pozisyona ilişkilerin iyileştirilmesi için bir zemin sağlamaya yetiyor.

'İran'a karşı Suudi Arabistan'ı savunacağız'

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan'ın 2022 yılının son günlerinde düzenlediği bir basın toplantısında, Suudi Arabistan'ın askeri, güvenlik ve siyasi başlıklarda ABD ile sürekliliği olan ilişkilerin kurulacağını söyledi. Aynı zamanda ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby, Kasım ayında yaptığı bir açıklamada ABD ile Suudi Arabistan arasında istihbarat ilişkisinin kuvvetlendiğinden, yapılan çalışmalar neticesinde Suudi Arabistan'da planlanan bir terör saldırısının bu sayede engellendiğinden söz etmişti.

Kirby yaptığı açıklamada ek olarak "ABD, İran’ın komşu ülkelerine yaptığı tehditlerden endişe duyuyor. Askeri ve istihbarat başlıklarında Suudilerle temas halinde olmaya devam edeceğiz ve bölgedeki çıkarlarımızı ve dostlarımızı savunmak için çalışmaya devam edeceğiz" demişti.

'Çin'in Ortadoğu mesaisi ABD'ye adım attırdı'

Konuya dair bazı uzmanlar Çin'in Ortadoğu'daki mesaisinin, ABD'nin Suudi Arabistan ile ilişkilerini iyileştirmesine vesile olduğunu ifade ediyor. Bunun yanı sıra Suudi Arabistan'ın Çin ile kurduğu ilişkilerin, ABD ile gerilen ilişkilerden kaynaklanmadığı, Çin ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin uzun soluklu bir stratejinin parçası olduğu da düşünülüyor.

Ancak bölgedeki İran'ın varlığını tehdit olarak gören iki ülkenin ilişkilerini bir vadede iyileştirecek olmalarına kesin gözüyle bakılıyor. Bir yanıyla yaşanan gerilimlerin esas ilişkilere zarar vermediği de biliniyor.