İsrail gazetesi Haaretz'in yazarı Davide Lerner, Türkiye'deki seçimleri değerlendirdi: Erdoğan'ı muhalefetin dediği gibi şehrin İsrail destekçisi adamı ilan etmek kulağa çelişkili gelebilir. Ancak seçim kampanyalarını izleyen uzmanlar, Erdoğan'ın İsrail için en iyi seçenek olduğunu söylemeden edemiyor.

Welayet News - İsrail gazetesi Haaretz’de yayımlanan bir köşe yazısında, 24 Haziran seçimlerinden Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın zaferle çıkmasının İsrail için en olumlu senaryo olabileceği ifade edildi. Davide Lerner imzalı yazıda, Ankara’nın Gazze’deki şiddet olayları sonrası İsrail Büyükelçisi’ni sınır dışı ermesine rağmen, ikili ticari anlaşmaların iptaline yanaşmadığına dikkat çekildi.

İsrail ordusunun Filistinli protestoculara müdahalesinde onlarca kişi ölmüş, Erdoğan İsrail’i ‘Filistin halkına soykırım yapmakla’ suçlamıştı. Ancak HDP tarafından İsrail ve Türkiye arasındaki tüm anlaşmalarının iptali için TBMM’ye verilen önerge ise AKP ve MHP oylarıyla reddedilince muhalefet tepki göstermişti.

‘ANLAŞMALARI İPTALDEN SÖZ ETMİYOR’

Haaretz’deki makalede bu gelişmeler hatırlatılıp, AK Parti hükümetinin İsrail’le ekonomik ilişkilere dokunmaktan imtina etmekle suçlandığı belirtildi. Makalede şu ifadeler kullanıldı:

“Erdoğan’ın partisi AKP, CHP’den farklı olarak seçim manifestosunda İsrail’le anlaşmaları iptal etmekten bahsetmiyor. Belki de anlaşmayı yapan kendisi olduğu için… ‘Kudüs kırmızı çizgimiz’ ve ‘Filistin yalnız değildir’ gibi seçim sloganları elbette var ama bunların ne anlama geldiğine değinilmiyor.”

2. SELİM’E ATIF: ‘SAVAŞTA TÜCCARLAR ÖZGÜR OLMALIYDI’

Makalede, 16’ıncı yüzyıldaki Osmanlı-Venedik savaşına da atıfta bulunuluyor. II. Sultan Selim’in Osmanlı’nın Yahudi tüccarlar ile Venedikli tüccarların takası için yaptığı müzakerelerden bahsedilerek şöyle deniyor:

“Sultan’ın kendi deyimiyle, ticaretin devamı için tüccarlar özgür olmalıydı ve bu tüccarların ‘devletlerarası meselelerle’ de ilgisi yoktu. Bu prensibe göre, bir yandan savaş sürerken, ticaret de devam edebilirdi. Bazılarının ‘Yeni Sultan’ lakabını taktığı Erdoğan, rakipleri tarafından seçimler yaklaşırken İsrail’e yönelik ‘işler tıkırında’ stratejisi nedeniyle eleştiriliyor.”

‘EN CİDDİ RAKİBİ, MUHARREM İNCE’

Haaretz’in makalesinde ‘Erdoğan’ın en ciddi rakibi’ diye nitelenen CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin şu sözlerine yer veriliyor: “Erdoğan’a, ‘İsrail ile ticareti kes, mallarını boykot et, Mavi Marmara’da aldığın 20 milyonu geri ver’ dedik, ‘yapamam’ dedi.”

HDP SÖZCÜSÜ: ERDOĞAN’IN SÖYLEMİ TİYATRO

Haaretz CHP’nin yanında HDP’nin de İsrail konusunda sert duruşuyla öne çıktığını hatırlattı. HDP seçim propagandasında İsrail’i “etnik temizlikle” suçlarken, Erdoğan’ın oğullarının ise denizcilik şirketleri nedeniyle İsrail’le ekonomik bağlardan çıkar sağladığını iddia ediyor. Haaretz’e konuşan bir HDP sözcüsü de, Mavi Marmara anlaşmasına en başından samimiyetle karşı çıkan tek partinin kendileri olduğunu söyleyip, Erdoğan’ın İsrail karşıtı sert söylemini de ‘tiyatro’ gösterisi olarak niteledi.

‘ERDOĞAN KAYBEDERSE THY VE PEGASUS İLK KURBANLAR OLABİLİR’

Haaretz yazarı Lerner, ikili ilişkilerin daha da zarar görmesi halinde ilk kurbanın “Türk Hava Yolları ve Pegasus Havayolları” olacağı görüşünü paylaştı ve iki havayolu şirketinin Tel Aviv – İstanbul seferlerinden büyük kâr elde ettiğini ileri sürdü.

Haaretz’e konuşan İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölüm Başkanı Michelangelo Guida ise “İsrail’in Türkiye’yle onlarca yıl süren başarılı askeri ve ekonomik ilişkileri, Kemalist bürokrasi ve ordudan gücünü alıyordu. Türkiye’deki siyasetçiler ve halkla olan dostluklardan değil” dedi, Erdoğan’ın eski düzene dönmek istemesiyle “bütün bu yapının çöktüğünü” kaydediyor.

‘UZMANLARA GÖRE EN İYİ SEÇENEK’

Makale şu ifadelerle son buluyor:

“Erdoğan’ı muhalefetin dediği gibi şehrin İsrail destekçisi adamı ilan etmek kulağa çelişkili gelebilir. Sonuçta İsrail-Türkiye ilişkilerinin en güçlü çağına son veren siyasetçi de oydu. 2009’da Davos konuşmasında moderatörü ‘One minute’ (Bir dakika) diyerek susturdu ve dönemin Cumhurbaşkanı Şimon Peres’e Gazze operasyonu sonrası ‘İsrail’in öldürmeyi çok iyi bildiğini’ söyledi. Türkler arasında bir efsaneye dönüştü.

“Seçimler öncesi onu İsrail’e fazla yumuşak davranmakla suçlamak, bir Batılı diplomatın değişiyle ‘Kraldan daha kralcı’ davranarak oyları toplama çabasıyla açıklanabilir.

“Ancak seçim kampanyalarını izleyen uzmanlar, Erdoğan’ın İsrail için en iyi seçenek olduğunu söylemeden edemiyor.”

BBC Türkçe