Seçimler 27 Eylül sabahı anketlerdeki gibi sonuçlanırsa ancak üç partili koalisyon hükümeti mümkün olacak. Yeni Şansölye için en güçlü aday ise SPD’nin adayı Olaf Scholz.

Welayet News  - Almanya 26 Eylül 2021'de yeni bir Federal Meclis ve bununla beraber yeni bir şansölye seçecek. Genel seçimlere daha beş hafta var. Insa anket enstitüsü tarafından yapılan son anket, Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve Hristiyan Sosyal Birliği’nin (CSU) oy oranı ile Sosyal Demokrat Parti’nin oy oranının (SPD) aynı olduğunu ortaya çıkardı.

22 Ağustos’ta yayınlanan ankette CDU/CSU’nun da SPD’nin de aldıkları oy oranı yüzde 22 olarak görülüyor. Yeşiller yüzde 17, Hür Demokrat Parti (FDP) yüzde 13, ırkçı Almanya için Alternatif partisi (AfD) yüzde 12 ve Sol Parti (Die Linke) yüzde 7 olarak görünüyor. Diğer partilerin oy oranı ise yüzde 7. 

SPD’nin yükselen oy oranı, Birlik partileri (CDU/CSU) için tam anlamıyla bir hayal kırıklığı. Çünkü resme göre, CDU/CSU bir önceki haftaya göre üç puan daha gerilemiş görünüyor. Bu sonuçlar Insa enstitüsünün Birlik için şimdiye kadar ölçtüğü en düşük oy oranı. Öte yandan SPD, oylarını önceki haftaya göre iki puan daha artırmış görünüyor.

Yeşiller için şu anda ortaya çıkan anket sonuçları çok iç açıcı değil. Ankete göre Annalena Baerbock'un şansölye adaylığında seçimlere giden parti, yüzde bir puan daha kaybetmiş görünüyor, yani şu anda oy oranları yüzde 17 olarak çıkıyor.

Dimap Enstitüsü tarafından 19 Ağustos'ta yayınlanan bir önceki ankette ise, CDU ve CSU oyların yüzde 23'ünü almıştı. , SPD yüzde 21'e denk gelirken Yeşiller yine yüzde 17 çıktı. 1219 katılımcı arasında FDP seçmeninin oranı yüzde 13, AfD yüzde 11, Sol Parti yüzde 7 olarak ankete yansıdı. Diğer partiler yüzde 8’lik oy dilimini paylaştı.

Elbette, 26 Eylül'deki seçim gününden önce hala çok şeyin değişebileceğini belirtmek gerekiyor. Seçim anketleri düzenleyen enstitüler de fiili seçim sonucunun ancak sınırlı bir ölçüde tahmin edilebileceğini her seferinde vurguluyorlar. Çok sayıda seçmen seçimden kısa bir süre önce karar vermekle kalmıyor, partilerin kararsız seçmenleri kazanmaya yönelik taktikleri ve son haftadaki seçim kampanyaları bile kararlı seçmenlerin fikirlerini değiştirmekte etkili olabiliyor.

Ancak mektupla oylama da başlamış durumda olduğundan bu anket sonuçları öyle veya böyle genel eğiliminin bir resmini de ortaya koyuyor.

HANGİ PARTİDEN KİM ŞANSÖLYE ADAYI? 

CDU’nun 16 yıl boyunca hem lideri hem de şansölyesi olarak görev yapan Angela Merkel’in yerine şansölye olarak yarışacak adayı, halen Kuzey Ren Vestfalya (NRW) eyaleti başbakanı olarak görevde olan Armin Laschet. 

SPD ise hâlihazırdaki Maliye Bakanı olan Olaf Scholz'u Ağustos 2020'de başbakan adayı olarak göstermişti. 

Almanya'daki en önemli siyasi makam olan şansölyelik için seçilme ihtimali olan tek kadın ise Yeşiller'in eş başkanı ve şansölye adayı Annalena Baerbock. Baerbock parti tarihindeki ilk başbakan adayı olarak Nisan ayının ortasında aday gösterildi. 

Bu arada Sol Parti, eş başkanlar Janine Wissler ve Dietmar Bartsch'ı şansölye adayları olarak gösterdi. 

FDP’nin başbakan adayı ise partinin de lideri olan Christian Lindner oldu. 

HANGİ KOALİSYON SEÇENEKLERİ MEVCUT?

Seçimler 27 Eylül sabahı anketlerin gösterdiği gibi sonuçlanırsa ancak üç partili koalisyonla hükümet kurmak mümkün olacak. Olası koalisyon biçimleri: “Jamaika” olarak adlandırılan Birlik, Yeşiller ve FDP'den oluşan bir koalisyon. 

“Trafik ışığı” olarak adlandırılan koalisyon SPD, Yeşiller ve FDP, “Kenya koalisyonu” olarak adlandırılan Birlik, SPD, Yeşiller veya “Almanya İttifakı” Birlik, SPD, FDP şeklinde olabilir. 

SPD ve Birliğin kuracağı bir koalisyon durumunda ise SPD'nin ve Birliğin başbakanı belirlemesi aldıkları oy oranına ve ittifak içindeki anlaşmalara bağlı olacaktır.

Ancak günün sonunda Federal Meclis üyeleri, Şansölye'yi seçeceğinden kimin ne kadar çok sandalye sayısı aldığı da önemli olacak.

EN GÜÇLÜ BAŞBAKAN ADAYI KİM?

Anketlerde halka kimin şansölye olması gerektiği sorusuna verilen cevapta SPD’nin adayı Olaf Scholz hala açık bir şekilde önde ve hatta daha da yükselmesi bekleniyor. Scholz’u tercih edenlerin oranı şimdilik yüzde 34. Scholz’un oldukça gerisinde yüzde 13 ile Yeşiller’in adayı Baerbock var. Üçüncü sırada yüzde 12 ile Birlik adayı Armin Laschet yer alıyor.

Her hafta yapılan anketler bu federal seçimde pek çok şeyin değişken olduğunu gösteriyor.

CDU/CSU ciddi şekilde oy kaybediyor. Gelen kulis bilgilerine göre, Birlik milletvekillerinin çoğu ortak bir biçimde kaybetmektense Armin Laschet’in istifa etmesinin daha iyi olacağını düşünüyor. Anket sonuçları düzelmezse kimi milletvekilleri Laschet’in hemen istifasını talep ediyor.

CSU’nun lideri Markus Söder, cumartesi günü katıldığı bir seçim kampanyası etkinliğinde “tabi bazen oy oranlarında yüzde eşitliği oluyor, ama bu durumda hiçbir takım yarışı bırakmaz. Kendimize güvenerek savaşalım. Biz kimiz, biz Birliğiz!” dedi. Ancak Bavyera eyaletinde CSU’unun da oy oranları düşük görünüyor.

2017’DE OY ORANLARI NASILDI?

24 Eylül 2017'deki son federal seçimde CDU yüzde 26,9 ile tüm partiler arasında en iyi sonucu elde etti. SPD o zaman yüzde 20,5 oy almıştı. İki parti birlikte “büyük koalisyon” kurdu ve Angela Merkel'i dördüncü dönem için şansölye seçti. En güçlü muhalefet partisi yüzde 12,6 ile ırkçı parti AfD olmuş onu yüzde 10,8 ile FDP, yüzde 9,2 ile Sol Parti ve yüzde 8,9 ile Yeşiller takip etmişti. 2017 yılında seçimlere katılan seçmen sayısı yüzde 76,2 oldu.

Ayşegül KARAKÜLHANCI - artigercek