Washingon’ın askerlerini Afganistan'dan çekme hedefleri hakkında Donya-e-Eqtesad gazetesine konuşan   uluslararası ilişkilerin kıdemli araştırmacısı Rahman Kahramanpur, şöyle diyor: “ABD'nin bu çıkış için olumsuz bir amacı var ve Joe Biden da son konuşmasında buna değindi.

Welayet News -  Aslında Amerikalılar, Afganistan'da askeri bir zaferin imkansız olduğu ya da daha basit bir ifadeyle Afgan sorununa askeri bir çözüm bulunmadığı sonucuna varmış bulunuyorlar”.  ABD'nin açıklamadığı olumlu bir hedefinin de bulunduğunu ancak bu hedefin oldukça açık olduğunu belirten Kahramanpur, “Bu olumlu hedef, Çin'in gücünü kontrol altına alma girişimidir. ABD bu hedefi açıklamadı, çünkü bunu kamuoyuna açıklarsa ABD müttefiklerini endişelendirebileceği veya Çin'i Washington'a karşı daha fazla harekete geçmeye zorlayabileceğine inanılıyor” diye ekliyor.

Güvenlik taahhütlerinin azaltılması

İranlı uzman sözlerinin devamında şunları belirtiyor: “Bu olumlu hedef doğrultusunda ABD, sadece Afganistan'daki kuvvetlerini azaltma peşinde değildir, belki bunun yanında  Suudi Arabistan örneğindeki gibi Ortadoğu'daki kuvvetlerini veya teçhizatını da azaltmaya gitmiştir. Dolayısıyla Afganistan'dan çekilme, ABD'nin dünyanın hassas bölgelerindeki güvenlik taahhütlerini azaltma planının bir parçası gibi görünüyor. Birkaç ay önce de ABD, birliklerinin bir kısmını Almanya'dan çekeceğini açıkladı. Oysa transatlantik ilişkiler ve ABD'nin Avrupa güvenliğine bağlılığı temelinde, güçlerini Almanya'dan çekmemesi gerekirdi prensip olarak. Ancak Çin meselesi kendisi için çok hassas olduğu için bu adımı attı”.

Çin’i dizginleme stratejisi

Kahramanpur ayrıca ABD'nin Çin'i kontrol altına alma konusundaki büyük stratejisinin ana hatlarını çizerek şunları söyledi: “Güney Çin Denizi'ndeki mevcudiyet, Tayvan'a destek ve hepsinden önemlisi Washington'ın Çin'i kontrol altına almayı umduğu ABD-Hint-Japon-Avustralya dörtlü ittifakı, Beyaz Saray'ın Pekin'i kontrol altına alma politikaları arasında bulunuyor. Bu dörtlü koalisyon, Biden'ın yakın zamanda vurguladığı koalisyon politikasının aynısı”.

İran’ın gücüne balans ayarı

 Uluslararası ilişkilerin kıdemli araştırmacısı, ABD'nin Taliban'ı güçlendirmek ve İran gibi ülkeleri rahatsız etmek amacıyla Afganistan'dan ayrılıp ayrılmadığı sorusuna, “Bu konu, Kuşak-Yol projesi hakkında da gündeme geldi ve ABD'nin Taliban aracılığıyla projeyi engellemek istediği söyleniyor. Ancak bu hipotezi destekleyecek güçlü bir kanıtımız henüz yok. Ayrıyeten Taliban, İran’a karşı ciddi bir tehdit değil ki ABD onları İslam Cumhuriyeti'ne karşı kullanmak istesin”.

Kahramanpur, ayrıca, bir dizi tweet'te Afganistan'daki gelişmeleri de ele alarak, şöyle diyor: “Tartışmalı bir sonuç: Türkiye, Suudi Arabistan, İran, Irak, Afganistan ve hatta İsrail artık Washington için bir zamanlar olduğu kadar önemli değil. Herkes er ya da geç bu gerçekle yüzleşecektir; ancak, bazıları hala bu gerçeği kabul etmekte direniyor. Farklı bir uluslararası sistemle karşı karşıyayız”.

O, başka bir tweet'te ise, “ABD varlığının azaltılması sadece Afganistan'ı kapsamıyor. Irak, Suriye, Libya, Yemen ve Güney Akdeniz'de de ABD varlığında ciddi bir düşüş görüyoruz; zira onların belirleyici süreçleri üzerinde pek bir etkisi bulunmuyor. Hatta Basra Körfezi'ndeki üslerindeki ABD birliklerinde bir azalma bile görebiliriz” diyor.

Kahramanpur attığı bu tweet dizisinin devamında şunları yazdı: “ABD Afganistan'dan neden ayrıldı? Bu sorunun cevabı çok önemlidir. Basitçe söylemek gerekirse, Birleşik Devletler uluslararası liberal düzen çerçevesinde taahhütlerini azaltıyor. Artık bu düzenin korunması için geçmişte olduğu gibi para ödemek istemiyor. Amerika Birleşik Devletleri içindeki güçlü akımlar da bu çalışmayı desteklemektedir”.

ABD'nin Taliban'ın ilerlemesinde bir rol oynayıp oynamadığı ve Taliban'ın Afganistan'ı ele geçirmesinden endişe duyup duymadığına dair bir sorunun cevabında ise Kahramanpur, şunları dedi:

“Bu meseleler, henüz yeterli bilginin kamuya açıklanmadığı perde arkasındaki konuların bilinmesini gerektirir. Bazı uzmanlar, ABD ve Taliban'ın Doha'da bir anlaşmaya varmış olabileceğini, dolayısıyla Taliban'ın Afganistan'da hızla ilerlediğini söylüyor. Belki de bu hızlı ilerleme bu konuda şüphe uyandırmıştır. Ancak, bu soruyu cevaplamak için gelecekteki gelişmeleri beklememiz gerekiyor”.