ABD’nin Kasım’da yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde Sudan’ı ‘terör’ listesinden çıkararak İsrail ile ‘normalleşen’ ülkelere dahil etme niyetinde olduğu belirtiliyor.

Welayet News - ABD yönetiminin Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde Sudan’ı “terör” listesinden çıkarmak için tazminat anlaşmasına varması bekleniyor. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun seçim öncesinde Sudan’la varılacak anlaşma sonrası Sudan’ı İsrail’i tanıyan ülkelere dahil etmek için ısrarcı olduğu kaydediliyor. Ancak Ağustos ayında Sudan'ı ziyaret eden Pompeo'ya Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, geçiş hükümetinin İsrail'le "normalleşme" anlaşmasına varma yetkisi olmadığını söylemişti.

AFP’nin haberine göre Pompeo son olarak senato üyelerine gönderdiği bir mektupta, ABD’nin 1998 yılında Kenya ve Tanzanya’daki büyükelçiliklerinde El Kaide saldırılarında ölen kişilerin ailelerine tazminat ödenmesinin temin edilmesiyle ilgili bir fırsat yakaladığını söyledi. Pompeo kongre kaynaklarınca doğrulanan mektubunda ayrıca Sudan’da sivillerin liderliğindeki geçiş hükümetini desteklemek için ABD’nin “eşsiz ve dar” bir elverişli zaman dilimine sahip olduğunu söyledi. Pompeo Washington’un Sudan’ı “terör” listesinden çıkarması için 3 Kasım’daki seçimler öncesinde anlaşmaya varılmasının “çok muhtemel” olduğunu söyledi.

ABD 1993 yılında dönemin Sudan Devlet Başkanı Ömer Beşir’in El Kaide’ye verdiği destek nedeniyle ülkeyi “terörizme destek veren ülke” listesine almıştı. Beşir geçen yıl Sudan halkının aylar süren protesto gösterilerinin ardından askeri darbeyle devrilerek yolsuzluktan tutuklanmıştı.

ABD Dışişleri Bakanı Pompeo geçen ay Sudan’ın başkenti Hartum’da Başbakan Abdullah Hamduk ve ülkenin egemenlik konseyi başkanı General Abdülfettah Burhan ile görüşmüştü.

335 milyon dolar tazminat

ABD’nin Sudan’ı “terör” listesinden çıkarması için ABD Hartum’dan büyükelçiliklerine yapılan El Kaide saldırılarında ölenlerin ailelerine toplam yaklaşık 335 milyon dolar tazminat ödemesini istiyor.

Ayrıca ABD Kongresi’nde Sudan’ın listeden çıkarılması için, ülkeyi hakkındaki diğer iddialardan bağışık tutacak bir yasanın geçmesi gerekiyor.

Bazı Demokrat Partili senatörler, tazminat anlaşmasında, saldırılarda en çok zararı gören Afrikalılar olmasına karşın ABD vatandaşlarına ödenecek miktarın daha fazla olmasını ayrımcılık diye niteleyerek karşı çıkarken, diğerleri ise bunun teamüle uygun olduğunu savunuyor.

Bazı Kongre üyeleri El Kaide’nin diğer saldırılarının, örneğin 2000 yılında Yemen’de ABD gemisi USS Cole’a düzenlenen saldırının da anlaşmaya dahil edilmesini istiyor.

Pompeo’nun Sudan’la anlaşmada acele etmesinin arkasındaysa İsrail ile Sudan arasında ABD arabuluculuğunda bir anlaşmaya varılması ve Washington’a seçim öncesinde bir “başarı” hikayesi sunulması olduğu belirtiliyor.

Sudan’ın egemenlik konseyi başkanı General Burhan'ın geçen Şubat ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Uganda’da yaptığı görüşme Sudan'ın İsrail'i tanıyacağına ilişkin bir sinyal olarak yorumlanmıştı.

Ancak 25 Ağustos’ta Hartum’da Pompeo ile görüşen Sudan Başbakanı Hamduk 2022’deki seçimlere dek görev yapacak geçiş hükümetinin İsrail ile ilişkilerini “normalleştirme” yetkisi bulunmadığını söylemişti. Hamduk, Pompeo'ya Sudan'ın ABD'nin “teröre destek veren ülkeler” listesinden çıkarılması ile İsrail'le ilişkilerin “normalleşmesi” konusunun ayrı kabul edilmesi gerektiğini aktarmıştı.