İngiltere’nin AB’den çıkışı için hazırlanan taslak anlaşmanın yol açtığı tepkiler ve ardı ardına gelen bakan istifaları ülkeyi büyük bir siyasi belirsizliğin içine sürükledi. Başbakan May’in güvensizlik oylamasıyla görevden alınması, erken seçim ya da yeni bir referanduma gidilmesi senaryoları gündemde.

Welayet News - İngiltere’nin 2016 yılında yapılan referandumda Avrupa Birliği’nden çıkış (Brexit) kararı almasının ardından bu çıkışın koşullarını belirleyen taslak metin önceki gün İngiltere Başbakanı Theresa May tarafından kabineye kabul ettirildi.

Ancak Brexit’ten Sorumlu Bakan Dominic Raab başta olmak üzere dört bakanın istifası, May’in liderliğini yaptığı Muhafazakar Parti içinde başbakana karşı “güvensizlik oylaması” için mektupların toplanmaya başlaması ve sözkonusu anlaşmanın parlamentodan geçme olasılığının çok düşük olması ülkeyi büyük bir siyasi krizle karşı karşıya bıraktı.

Theresa May, anlaşmanın “ulusal çıkarlar”ı koruduğunu ve sonuna kadar gideceğini belirtse de, lideri olduğu Muhafazakar Parti’de güvensizlik oylaması için mektuplar toplanmaya başladı. 

‘GEÇİŞ SÜRECİ İNGİLTERE’Yİ BELİRSİZLİĞE HAPSEDİYOR’

İngiltere’nin AB’den çıkış tarihi 29 Mart 2019 ancak May’in AB ile uzlaştığı taslak metne göre 21 aylık bir geçiş süreci öngörülüyor. Bu süreçte Birlik ile İngiltere arasındaki ticari ilişkiler eskisi gibi sürdürülecek ve 2020 Aralık ayına kadar yeni bir ticaret anlaşmasına varılacak. Eğer bu süre içinde anlaşmaya varılmazsa geçiş süreci uzatılacak.

Karşıtları, “yarı-pişmiş” diye niteledikleri bu anlaşmayla İngiltere’nin bir belirsizliğe hapsolacağını savunurken, May anlaşmanın AB’den mümkün olan en yumuşak çıkışı getirdiğini öne sürüyor.

AB: YENİDEN MÜZAKERE YOLU KAPALI

Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için 25 Kasım’da yapılacak AB liderler zirvesinde ve ardından İngiltere’de Aralık ayında yapılacak parlamento oylamasında kabul edilmesi gerekiyor.

Anlaşmanın yeniden müzakere edilmesi konusunda İngiltere’den sesler yükselirken dün AB tarafından Almanya Başbakanı Angela Merkel anlaşmanın yeniden müzakere edilmesine kapıların kapalı olduğunu açıkladı.

Kabinedeki istifalarının ardından İngiliz poundu dün yüzde 1 oranında değer kaybetti.

‘GÜVEN OYLAMASIYLA GÖREVDEN ALINABİLİR’

Muhafazakar Parti içinde anlaşmaya karşı çıkanlar May’in görevden alınması için bir güvensizlik oylaması sürecini başlattı. May’in partisinden gelen tepkilerde, anlaşmanın 650 kişilik parlamentodan 320 vekilin oyunu alarak geçmesinin “matematik olarak mümkün olmadığı” belirtiliyor. İngiltere Başbakanı’nın olası bir güvensizlik oylamasıyla görevden alınması durumunda Muhafazakar Parti’nin parlamento grubu olan 1922 Komitesi, May’in dışında iki aday gösterecek ve bu adaylar partinin üyeleri tarafından oylanacak. Ancak güven oylaması için en az 48 milletvekilinin 1922 Komitesi Başkanına mektup göndermesi gerekiyor. Şu ana kadar kaç vekilin mektup gönderdiğiyse bilinmiyor. Eğer oylama yapılır ve Muhafazakar Partili başbakan partisinin milletvekillerinden güvenoyu alırsa, bir yıl boyunca başka bir güven oylaması yapılamayacak. Ancak May oylamayı kaybederse istifa etmek zorunda kalacak.

YENİ İSTİFALAR YOLDA

Öte yandan May’in dün istifa eden Brexit Bakanı Raab’ın yerine teklif götürdüğü Çevre Bakanı Michael Gove bu görevi kabul etmedi. Gove’un da istifayı düşündüğü bildirildi.

'SÜVEYŞ’TEN BERİ EN BÜYÜK KRİZ'

Reuters’da yer alan bir makalede İngiltere’nin 1956 yılında Süveyş Kanalı’ndan askerlerini çekmek zorunda kaldığı krizden sonraki en büyük siyasi krizle karşı karşıya olduğu ileri sürüldü.

ERKEN SEÇİM, YENİ REFERANDUM SENARYOLARI

İngiltere’yi bekleyen senaryolar arasında anlaşmanın parlamentodan onay alması dışında May’in başbakanlık koltuğundan olması, İngiltere’nin AB’yi anlaşmasız terk etmesi ve hatta yeni bir referanduma ya da genel seçime gidilmesi yer alıyor.