İran Silahlı Kuvvetleri envanterinde çok sayıda uzun menzilli insansız hava araçları (İHA) yer alırken ülkede Tel Aviv ve Hayfa kentlerini vurmak amacıyla özel bir İHA geliştirildiği belirtildi.

Welayet News  - İran Ordusu Kara Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Kiyumers Haydari, son günlerde konuk olduğu bir devlet televizyonu kanalında, ülkede Tel Aviv ve Hayfa kentlerini vurmak üzere "Araş-2" adlı insansız hava aracı geliştirildiğini duyurdu.

Yeni İHA'nın 'Araş-1'in daha yeni bir versiyonu olduğunu anlatan Tuğgeneral Haydari, 2 bin kilometre menzilli Araş-2 insansız hava aracının son günlerde ülkede düzenlenen askeri tatbikatta test edildiğini söyledi.

Dünya basınında büyük yankı bulan Tuğgeneral Haydari’nin açıklamaları İran Silahlı Kuvvetleri’nin İHA gücünü yansıtan peş peşe askeri tatbikatların ardından geldi. Ülkede son günlerde düzenlenen iki tatbikatta İran İHA’larının yıkıcı gücü test edilmiştir.

Öte yandan İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ise, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Merkez Kuvvetler Komutanlığı'nın (CENTCOM) ile Siyonist Rejim ile işbirliği yapan bölge ülkelerine sert bir uyarıda bulunmuştu.

İran Silahlı Kuvvetleri uzun süredir İHA alanında kapsamlı yatırımlar yaparak önemli başarılara imza atmış ve çeşitli İHA tasarlamayı ve üretmeyi başarmıştır. Suudilerin Yemen saldırısı, Karabağ ve Ukrayna savaşı gibi bölgede yaşanan son savaşlar da bu yatırımın doğru sektörde yapıldığını gösterdi.

İran'ın İHA alanındaki ilerlemesi ülkeyi dünyada söz sahibi kılmış ve kendi ihtiyacını karşılamanın yanı sıra küresel pazarlarda İran İHA'larının satışının önünü açabilmiştir.

İran, İHA teknolojisini geliştirirken direniş cephesinin İHA gücünü de artırmıştır. Dolayısıyla bu cephede entegre bir İHA ağının oluşturulmasına tanık oluyoruz.

İran Silahlı Kuvvetleri’nin savunma literatüründe Siyonist Rejim’den her zaman ciddi bir tehdit olarak söz edilmektedir ve bu yüzden İran'ın savunma doktrininde bu rejimle mücadele planları yer alıyor. Elbette bu doğrultuda İran Silahlı Kuvvetleri Siyonit Rejim’le mücadele için uygun silahlar geliştirmiştir.

Bu bağlamda ülkede Ordu ve Devrim Muhafızları tarafından 1000 km ve daha fazla menzile sahip İHA'lar üretilmiştir. Analizin devamında en önemli İHA'lardan bazılarını inceleyeceğiz.

2000 km menzile sahip Araş-2 İHA'sı, İran Ordusu uzmanları tarafından tasarlanıp üretilen mill İHA'larından biridir. Pistonlu motor kullanan bu İHA, silindirik bir gövdeye sahiptir ve iki kanadı gövdenin uç kısmında yer almaktadır.

Her türlü mobil fırlatıcıdan hedeflere doğru uçabilen taktik İHA'sı Araş-2, yüksek manevra kabiliyeti ile farklı coğrafi ortamlarda kullanılabilir.

İsfahan kentinde düzenlenen savunma sanayi fuarında bu İHA'nın optik arayıcı ile donatılmış yeni versiyonu da görüntülendi ve yeni özellik Araş İHA'sının, hedefi vurma doğruluğunu arttırmıştır.

İran'ın ilk geniş gövdeli İHA'sı olarak adlandırılabilecek FOTROS Savunma Bakanlığı Hava Sanayii tarafından üretilen stratejik  İHA'lardan biridir.

İran, çeşitli füzelerle donatılabilen ve 2 bin kilometre menzile sahip FOTROS İHAsını 2013 yılında geliştirdiğini açıklamıştı.

FOTROS bilgi toplama operasyonları yanı sıra havadan yüzeye fırlatılan çeşitli füze ve roketlerle donatılabiliyor ve muharebe operasyonlarında da kullanabiliyor.Yerel imkânlarla üretildiği belirtilen İHA’nın 2 bin kilometrelik bir çapta 16 ila 30 saat aralıksız uçabilir. İHA üzerinde havadan-karaya 4 adet ‘Sadid-1’ füzesi taşıyabiliyor.

Son zamanlarda, bu İHA, 313. Ordu İHA üssünde Haydar balistik füzesi ile sergilendi. FOTROS'un bu füzeyi taşıması halinde operasyonel yeteneği daha da artmış olur.

Savunma Bakanlığı tarafından üretilen diğer İHA ise 2400 km menzile sahip "Mohajer 6’dır.”

Mohajer, hem İran Ordusu hem de Devrim Muhafızları Ordusu tarafından kullanılıyor . Ortadoğu'da İran ile müttefik olan ülkelere ihraç edilen Mohajer İHA'sı Suriye ve Irak iç savaşlarında kullanılmıştır.

Devrim Muhafızları Mohajer-6‘yı, kuzeybatı ve güneydoğu sınırları boyunca devriye misyonları ve muharebe operasyonlarında kullanıyor.

Mohajer-6 tipi İHA’lar 4 adet Kaim-5 güdümlü mühimmatını taşıyabiliyor ve 12 saate kadar havada kalabiliyor.

Bu silah ilaveten kısa pistlere iniş-kalkış yapma, gece uçuşları ile çeşitli hareketli veya sabit hedeflerle çatışmaya girme kapasitesine sahiptir.

Hava Kuvvetlerine ait Kaman serisi İHA'lar, İranlı uzmanlar tarafından tasarlanıp üretilen 1000 km'nin üzerinde menzile sahip diğer İran İHA'ları arasında yer alıyor.

10 saatlik uçuş süresine sahip Kaman-12 insansız hava aracı 450 kilogram ağırlığında ve 100 kilogramlık yük taşıyabilir.

Gözetleme görevinde kullanılan Kaman-12 silah olarak Kaim bombası veya elmas füzelerini de taşıyabilir.

İran, 3.000 km menzile sahip olan yerli üretim Kaman-22 silahlı insansız hava aracı ilk olarak 2020 yılının Eylül ayında tanıtıldı. Kaman-12’un geliştirilmiş bir versiyonu olan Kaman-22’nin havada kalış süresi 24 saattir.

Geniş gövdeli Kaman-22 insansız hava aracı  300 kilogram (661 pound) mühimmat taşıyabiliyor.

Kaman-22 istihbarat, gözetleme ve keşif (İGK) görevleri kapsamında akıllı mühimmatlarla hassas taarruz gibi operasyonlarda kullanılacak.

İran yapımı Şahid İHA’ları İsrail’e karşı kullanılacak  en önemli silah sayılabilir. Devrim Muhafızları Havacılık ve Uzay Kuvvetleri araştırma endüstrileri tarafından geliştirilen çok amaçlı Şahid serisi İHA’ları İran'ın en kaliteli drone'larından biridir.

Bu ailenin en ünlü üyesi Şahid-129’dur. Keşif ve muharebe görevlerinde kullanılan bu İHA 2000 km menzile sahiptir. Bu menzil, Orta Doğu ülkelerinin önemli kısmını kapsıyor.  Şahid-129 İHA’sı 4 adet güdümlü füze veya Sadid bombası taşıyabilme özelliğine sahiptir.

Maksimum 135 km/s hıza ve 24 saat kesintisiz uçuş süresine sahip Şahid-129, işgal altındaki Filistin topraklarına eşdeğer 20.000 kilometrekareyi bir günde izleyebiliyor.  Şahed ailesinden Simurh isimli bu insansız hava aracı İran Donanması’na teslim edilmiştir.

Amerikan yapımı RQ-170 insansız hava aracı Devrim Muhafızları tarafından ele geçirildikten sonra İHA üretiminde yeni bir süreç başladı. Şahid-191 tersine mühendislik çalışmasıyla üretilen RQ-170’in yerli modelidir. 1500 km menzile sahip olan Şahid-191 İHA’sı 2 adet Sadid bombası taşıyabiliyor.

İlk kez “Muharrem Darbesi” operasyonunda kullanılan bu İHA Fırat'ın doğusundaki bölgede IŞİD'li teröristlerin mevzilerini başarıyla bombaladı.

Bu ailenin bir diğer üyesi de 4400 km menzile sahip Şahid-171 İHA'sıdır.  2017’de imal edilen bu insansız hava aracı RQ 170 İHA'sının bire bir örneğidir.

Simurg olarak da tanıtılan Şahid-171  keşif ve gözetleme görevlerinde kullanılır ve 36 bin fite kadar yükselebilirken 10 saat kesintisiz uçabiliyor. Kalkıştaki maksimum ağırlığı 3070 kg olan Simorg'un hızı da 460 km/saattir.

Şahid-171 İHA'sının özellikleri dikkate alındığında onun en seçkin İran İHA'sı olduğu söylenebilir.

Şahid ailesinin en yeni ve en güçlü modeli Gazze veya Şahid-149 İHA’sırdır.  35 saatlik uçuş süresine sahip yeni İHA çeşitli gözetleme, savaş, keşif görevlerinde kullanılır.

Gazze İHA’sı muharebe görevlerinin yanı sıra 500 kilogram keşif ve iletişim ekipmanına ek olarak 13 bomba taşıyabilir. 2 bin kilometreden fazla uçabilen bu İHA, İran'dan  Tel Aviv kentine ulaşabiliyor.

Delta kanatlı Şahid-136, Şahid ailesinin en gizemli insansız hava aracı olarak adlandırılabilir. Sürü halinde çalışan Şahid-136 İHA’sının menzili hakkında detaylı bilgi henüz yayınlanmamıştır, aancak bazı kaynaklar menzilinin 1800 ile 2500 km arasında olduğunu tahmin ediyor.

Bu İHA’nın benzer bir örneği Yemen Ensarullah Hareketi’nin elindedir.  Yemenlilerin “Va’id” adlı İHA’ısı “Aramco’nun katili” olarak ün kazanmıştır.

İran Silahlı Kuvvetleri envanterinde İsrail’i vuracak İHA’lar bulunmaktadır. Bunlar tehditlere kaynağından saldırmak üzerine kurulu İran'ın savunma doktrinini uygulayabiliyorlar.  Bu İHA’ların bir kısmı operasyonlarda sınamaları başarıyla geçmiştir, bir kısmı da işgal altındaki topraklarda ve çevresinde direniş gruplarının elinde bulunuyor. Bu yüzden Siyonistlerin güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.