ABD Rusya ile gerimleri azaltıp Çin’i dizginlemeye yoğunlaşıyor ama buna rağmen Çin ve Rusya aralarındaki dostane ilişkileri koruyor.

Welayet News  - Washington’daki bazı stratejistler, Amerika'nın çıkarlarını temin etmek için soğuk savaş döneminin talimatlarına göre hareket edip Çin ve Rusya arasındaki ilişkileri soğutmak istiyor. Ancak onların bu yaklaşımı yanlıştır, çünkü Çinli analistlerin dediğine göre –ki Rusya Devlet Başkanı da tam olarak bunu demişti – Amerika bugün haddinden fazla kendine güvendiği için eski Sovyetler Birliği’nin gittiği yoldan gidiyor. Gerçek şu ki, Çin ve Rusya arasında hiçbir gerilim yoktur ve iki ülke arasındaki ilişkiler tarihinin en iyi seviyesinde bulunuyor. Bir süre önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin-Rusya ilişkilerinin görülmemiş düzeylere ulaştığını ve iki tarafın kapsamlı ortak çıkarlara sahip olduğunu söylemişti. Rusya, Pekin ile işbirliğini derinleştirmek istiyor. Putin'in St. Petersburg’da düzenlenen Uluslararası Ekonomik Forumu'nun oturumu kapsamında yaptığı açıklamalar, iki ülke arasındaki ilişkiler hakkındaki görüşlerini yansıtıyor. Putin, ayrıca, Biden ile İsviçre'nin Cenevre kentindeki görüşmelerde önemli bir ilerleme veya başarı beklemediğini, ancak görüşmelerin olumlu bir atmosferde gerçekleşmesini umduğunu söylemişti.

Çin Devlet Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nden bir profesör, “Putin, ABD'ye hiç güvenmiyor. Rusya, Soğuk Savaş sonrası dönemde ABD tarafından birçok kez ihanete uğradı, bu nedenle Putin-Biden görüşmesinin büyük sonuçlar doğurmasını beklememek gerekiyor” diyor. Aslında, ABD ve müttefikleri, askeri, güvenlik ve ekonomik konular da dahil olmak üzere bir dizi konuda Rusya'yı defalarca hayal kırıklığına uğrattı. Bir uzmanın dediğine göre, “Rusya Devlet Başkanı, Batı ile ilişkileri geliştirmek için bir takım çabalar sarf etmesine rağmen, Batılılar genel olarak Rusya'ya saygı duymuyor. Tek umutları Rusya'nın dünya sahnesinde gerileme sürecinde yol almasıdır. Rusya, ABD ve Batılı müttefiklerinin gözünde bir kutup ayısıdır. Bu kutup ayısı giderek zayıflıyor. Ancak bu ülkeler onu vurmak için daha fazla harekete geçmek istiyor. Onlara göre, en iyisi bu ayının bir gün ölmesi ve onun ölümünden faydalanmalarıdır. Putin, Batı'nın Rusya hakkındaki bu görüşünün gayet iyi farkında”.

Buna karşın, Rus-Çin ilişkileri ise her zaman karşılıklı güven ve saygı temelinde gelişmiştir. Rusya Dışişleri Bakanı ile Çinli mevkidaşı, en son gerçekleşen telefon görüşmesinde, iki ülkenin her iki tarafın çıkarlarına hizmet eden konularda birbirini tam olarak desteklediğini söyledi. Rusya, bölgesel ve uluslararası konularda Çin ile stratejik işbirliği yapmaya istekli ve iki taraf da birbirini tam olarak destekliyor. İkisi de hegemonyaya karşı çıkıyor ve çok kutuplu bir dünyayı, barışı ve istikrarı savunuyor.

Kimi Batılı stratejistler, ABD hükümetinin Çin ile rekabete odaklanabilmesi için Rusya ile ABD arasındaki gerilimlerin azalacağını umuyor.

Çin Dışişleri Bakanı, konuya ilişkin bir açıklamada “Batılı ülkeler Soğuk Savaş döneminde izledikleri başarılı stratejiyi izlemek istiyor. Bu strateji eski Sovyetler Birliği ile rekabete ayarlı bir stratejiydi, fakat gerçeği söyleyecek olursak, bu boş bir umuttan ibaret. ABD'nin Soğuk Savaş döneminde Çin'i eski Sovyetler Birliği cephesinden çıkarma fırsatını bulmasının nedeni, Sovyetler Birliği'nin o dönemde ABD ve Çin için ciddi bir tehdit olması ve bu nedenle Pekin ile Washington’ın otomatik olarak ortak düşmanlarının kim olduğu konusunda anlaşmaya varmasıydı. Ama şimdi her şey tamamen farklı. Eski Sovyetler Birliği'nin rolünü Çin değil, ABD oynuyor. Bu nedenle, bu ülkenin iki ana rakibi sıkı bir işbirliğine daha da yakınlaşmış bulunuyor” dedi. Rusya ve Çin bu hususta çok benzer görüşlere sahip ve Tass haber ajansına göre Putin, ABD'nin imparatorluk olarak tanıdık bir senaryo uyguladığına, yani sonsuz gücüne güvenip kendisi için gereksiz sorunlar yarattığına inandığını söylüyor. Ona göre bu süreç, söz konusu sorunlarla baş edemeyecek duruma gelene kadar devam edecektir. Putin ayrıca, ‘Bir Sovyet vatandaşının da görebileceği gibi, imparatorlukların sorunu, sorunları aşabilecek kadar güçlü olduklarını düşünmeleri, ancak sorunlar birikip bir süre sonra artık sorunların üstesinden gelemeyecek olmalarıdır” diyor. Şu anda ABD, Sovyetler Birliği’nin gittiği yoldan gidiyor.

Global Times / Yang Sheng

Welayet News  / Çev.: Mehmet Gönül