Borrel'den İran'ın Nüleer Anlaşmaya Bağlılığı İtirafı

Per, 25/02/2021 - 06:40

Avrupa Birliği dış siyaset temsilcisi Josep Borrel  Salı günü  Atlantik Konseyi oturumunda  İran İslam Cumhuriyeti'nin   Amerika'nın BERCAM nükleer anlaşmasından çekilmesine dek   bu anlaşmadaki taahhütlerine bağlı kaldığını ve bu bağlılığını da uzun süre sürdürdüğünü söyledi. 

Welayet News  - Avrupa Birliği ve Almanya, Fransa ve Britanya'dan oluşan Avrupa Troykası Amerika'nın BERCAM nükleer anlaşmasından çıkmasının ardından bu anlaşmanın korunmasında ve taahhütlerinin hayata geçirilmesinde tamamen olumsuz bir performans çizmişlerdir. Halbuki İran tüm BERCAM nükleer anlaşması çerçevesindeki taahhütlerine bağlı kalmıştır. Bu husus ise Avrupa Birliği dış siyaset üst düzey makamı tarafından itiraf edilmiştir.

Avrupa Birliği dış siyaset temsilcisi Josep Borrel  Salı günü  Atlantik Konseyi oturumunda  İran İslam Cumhuriyeti'nin   Amerika'nın BERCAM nükleer anlaşmasından çekilmesine dek   bu anlaşmadaki taahhütlerine bağlı kaldığını ve bu bağlılığını da uzun süre sürdürdüğünü söyledi.  Borrel özel mali sistem İNSTEX'in de işlevsiz olduğuna değinerek   Avrupa'nın BERCAM nükleer çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmediğini belirtti. Borrel aynı zamanda  İran ile sırf BERCAM meselesi hususunda müzakere yapılmasını istedi. Borrel'in söylediğine göre  BERCAM anlaşması doğru mecraya geri dönülmesi gereken iki taraflı bir anlaşmadır.  Borrel'in söylediğine göre  halihazırda Avrupa ve Amerika işbirlikleri çerçevesinde acil ve  en önemli önceliğin  BERCAM nükleer anlaşması olduğunu belirtti. 

Üst düzey Avrupalı makamın  İran'ın nükleer anlaşma çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmesi buna karşı  Avrupa Birliğinin  taahhütlerine karşı yetersiz kalması, bir kez daha İran'ın hakkaniyetini gözler önüne sermektedir.    Avrupalılar  Donald Trump hükümetinin  BERCAM nükleer anlaşmasından çekilmesinin ardından  pratikte   bu anlaşma çerçevesindeki yükümlülüklerini yerine getirmeleri için hiçbir adım atmadılar.  Onlar  BERCAM anlaşmasının küresel ve bölgesel barış ve güvenliğin korunmasındaki temel rolüne değinip bu anlaşmanın bekası uğruna  ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını öne sürdüler.  Ancak hiç de böyle olmadı. 

Siyasi anaist Hasan Beheştipur şöyle bir değerlendirmede bulunmaktadır:" Avrupalılar gerçekten de  BERCAM anlaşmasının yok olmasından kaygı duyuyorlar ve bu anlaşmayı kendi siyasi ve güvenlik çıkarları doğrultusunda görüyorlar.  Bu yüzden de korunması onlar için önem arz ediyor. "

Buna rağmen  Avrupalılar Amerika'nın baskıları ve gereken iradeye sahip olmamaları yüzünden  BERCAM nükleer anlaşması dahilindeki taahhütleri özellikle de  İran ile özel mali ve ticari mekanizma İNSTEX'i gerçekleştirmekten çekinmişlerdir. İran da  Avrupalıların bu pasifliğine tepki olarak   BERCAM anlaşması maddelerine göre  beş adım halinde bu anlaşmadaki taahhütlerini azaltmıştır.  Buna ilaveten İran  son adımı çerçevesinde  ek protokolü gönüllü bir şekilde uygulama sürecini de durdurdu.   

Şimdi de Avrupa   bu süreç boyunca yaptığı kusurlar ve gösterdiği pasif tutumu telafi etmek için  BERCAM anlaşmasının tekrar ayağa kaldırılması için gereken adımları atmalıdır.  Buna rağmen  Avrupa Birliği ve Avrupa Troykası üyeleri  pratikte bu alanda da çelişkili bir tutum sergilemişlerdir.  Halbuki Borrel  son açıklamalarında açık bir dille  İran ile sırf BERCAM ve nükleer mesele üzerinde müzakere yapılmasını istedi.    

Avrupa Troykası  üyeleri ise  sınırları aşıp  İran ile müzakerelerde BERCAM ötesi konuları da ele alacaklarından söz ediyorlar.  Bu bağlamda Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron   aşırı talep bir tutum sergileyerek  İran'ın füze kabiliyetleri ve bölgesel siyasetlerini de gelecek müzakerelere dahil edilmesini istedi. 

Bu tutumlar aslında  Avrupa'nın  BERCAM anlaşması konusunda bile İran'a karşı ortak ve tek yaklaşıma sahip olmadığını gösteriyor.  Bu durum ise  Avrupa'nın BERAM anlaşması dahilindeki konumunu ve İran ile 4+1 grubu arasındaki rolünü zedelemektedir. 



Yeni yorum ekle